استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان
چکیده
موضوع این مقاله نقد و تحلیل نقش نمود دستوری و واژگانی و متن در آموزش فعل امر و امر مستمر است. هدف اصلی، علاوه بر نقد و تحلیل موضوع، پرداختن به آموزش فعل امر مستمر و بیان زوایا و چالش‌های آن است. مشکل اینجاست که آموزشگران دستور زبان فارسی عموماً به صورت مباحث توجه دارند و چه بسا بر روی مباحث و تعاریف و اصطلاحات دستوری خیلی دقت نمی‌کنند و قاعدتاً مخاطبان نیز از فهم موضوع دور می‌شوند؛ نمونه‌هایی از این دست، وجه فعل و قید‌جمله و ... است که حتی بعضی از کتاب‌های دستور نیز موضوع را به خوبی درست بیان نکرده‌اند. این پژوهش زبانی-ادبی که با روش کیفی انجام یافته به شیوۀ تحلیلی –تشریحی به موضوع پرداخته‌است و روش گردآوری مطالب و داده‌ها نیز با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای و یا از طریق جست‌و‌جوی الکترونیکی صورت گرفته‌است. در نهایت، یافته های تحقیق، به مسئله پژوهش که به دنبال شناخت فعل امر، امر مستمر و شناسایی ویژگی‌های آن بوده است پاسخ داده است؛ نمود دستوری، واژگانی و بافت را از عوامل لازم برای تعریف فعل امر و امر مستمر می‌داند و اثبات می‌کند فعل امر مستمر در صورتی تحقق می‌یابد که سایر نمودهای دستوری، واژگانی و بافت متن را در بر داشته باشد و بسنده کردن به پیشوند تصریفی «می» برای شناخت فعل امر مستمر کافی نیست؛ نیز ساخت دوگانه فعل امر نقد شده است.
)