بررسی ویژگی های تصویر و رنگ در کتاب فارسی هشتم و ارتباط آنها با متن درس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665 تهران، ایران

2 گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

تصاویر کتب آموزشی به‌عنوان تولیدکننده معنا و منبع تفسیر و تعبیر متن، اگر با رنگ و طراحی مناسب همراه شوند، می‌توانند آثار مثبت و معناداری بر درک، احساس و رفتار دانش‌آموزان داشته باشند. پژوهش حاضر در پی تحلیل و بررسی ویژگی‌های تصاویر و رنگ‌های به‌کاررفته در کتاب فارسی هشتم و میزان ارتباط میان آنها با متن درس و چگونگی اثرگذاری آنها بر سطح یادگیری و درک مفاهیم توسط دانش‌آموزان است. روش گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و از نظر شیوۀ جمع‌آوری، کیفی و از نوع تحلیل محتواست و روش نمونه‌گیری، تمام‌شماری است؛ یعنی همۀ تصاویر فارسی هشتم و رنگ‌های مورد استفاده در آنها بررسی شده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد مجموعاً 85 درصد تصاویر با متن درس به شکل‌های مختلف، از جمله بخشی از متن، بیشتر متن و نمادین مرتبط هستند و یازده طیف رنگ در تصاویر کتاب استفاده شده است. همچنین، نتایج حاکی از آن است که در میان ارزش‌های مندرج در تصاویر، طبیعت‌گرایی و بیان زیبایی و شگفت‌آوری آن، با 29 درصد بیشترین بسامد را در میان سایر ارزش‌ها دارد که در راستای ملموس‌سازی مفاهیم و هویت‌بخشی به دانش‌آموزان است. در ضمن، طیف رنگ سبز با بسامد 21 درصد بیشترین رنگ مورد استفاده و نیز با فراوانی 12، غالب‌ترین رنگ در تصاویر به شمار می‌رود که سبب ایجاد آرامش، تحکیم عقاید دینی، امیدواری و شادابی، و القای حس اعتمادبه-نفس به دانش‌آموزان می‌شود. 76 درصد رنگ‌های غالب با متن درس ارتباط نزدیکی دارند که به ترتیب طیف رنگ سبز، قهوه‌ای و آبی، فراوانی بالاتری در مقایسه با سایر رنگ‌ها داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار