بازنمایی هویت اسلامی در متون آموزش زبان فارسی: تحلیل محتوایی ابعاد فرهنگی در کتاب های «پارسا».

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته رشتۀآزفا، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 گروه زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشیار سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ، تهران، ایران

10.48310/rpllp.2025.19686.1232

چکیده

زبان، افزون بر نقش ارتباطی، ابزار انتقال فرهنگ و شکل‌دهی به هویت است. در فرایند یادگیری یک زبان جدید نیز زبان‌آموزان با عناصر فرهنگی آن زبان آشنا می‌شوند و این تعامل فرهنگی به‌تدریج بر شکل‌گیری هویت آن‌ها تأثیر می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی بازنمایی هویت اسلامی در مجموعه کتاب‌های آموزش زبان فارسی«پارسا» در جامعةالمصطفی، به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. داده‌ها با نمونه‌گیری هدفمند از متون کتاب‌ها گردآوری و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA در سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) تحلیل شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که این کتاب‌ها هویت اسلامی را در ابعاد فردی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و زیست‌محیطی بازنمایی می‌کنند. مفاهیمی همچون نماز، صله‌رحم، پرهیز از اسراف و اهمیت علم، در قالب‌های آموزشی گوناگون به زبان‌آموز منتقل می‌شود. ببراین‌اساس آموزش زبان فارسی در جامعةالمصطفی فراتر از آموزش صرف زبان، ابزاری برای انتقال هویت اسلامی است. یافته‌ها می‌توانند در تدوین و بازنگری منابع آموزشی زبان فارسی مورد بهره‌برداری قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات